Tự khám vú bắt đầu ở tuổi 20. Mỗi tháng, ngay sau khi hết chu kỳ kinh nguyệt, tất cả phụ nữ nên tự khám vú của mình
THỨ NHẤT: Tự khám vú bắt đầu ở tuổi 20. Mỗi tháng, ngay sau khi hết chu kỳ kinh nguyệt, tất cả phụ nữ nên tự khám vú của mình
Mỗi tháng một lần
- Mỗi tháng một lần
- Dùng chỗ mềm của đầu các ngón tay trỏ, giữa và áp út để xoa nắn vú. Nên cho ba ngón tay này “bước theo nhau” trên mô vú theo từng hàng thẳng từ trên xuống dưới. Cố gắng khám tất cả các phần của vú, đừng sót phần nào.
- Nhớ khám dưới nách.
Xem xét và tìm những bất thường như:
- Lồi lõm, cục u
- Da dầy cộm hay có vẩy, nhất là đầu và núm vú.
- Nước hay máu chảy ra từ đầu vú
- Những thay đổi khác thường khác.
Hội Ung Thư Việt Mỹ có DVD chỉ dẫn rõ ràng cách tự khám vú do người mẫu, và nói tiếng Việt. Quý vị có thể liên lạc với Hội để xin DVD miễn phí.
THỨ NHÌ: Khám vú do chuyên viên y tế (CBE hay Clinical Breast Examination):
Quý bà nên yêu cầu bác sĩ hay y tá đã được huấn luyện khám vú cho mình mỗi năm một lần. Nếu khi tự khám vú thấy có gì lạ, quý vị nên yêu cầu bác sĩ khám lại.
THỨ BA: Chụp quang tuyến vú (Mammogram):
Nếu trên 40 tuổi, quý bà nên chụp mammogram mỗi năm một lần, dù không có sự bất bình thường gì khi khám vú. Phụ nữ có mẹ hay chị em ruột mắc bệnh ung thư vú, hay có yếu tố di truyền như BRCA gene có thể cần truy tầm ung thư vú trước tuổi 40.
Những phụ nữ có BRCA gene có nguy cơ mắc bệnh ung thư vú và ung thư buồng trứng rất cao, và có thể phải được truy tầm ung thư vú ở tuổi trẻ hơn, và có thể phải sử dụng cách chụp bằng từ trường tức MRI (Magnetic Resonance Imaging) để việc khám phá ung thư vú được hiệu quả hơn. Những người này còn có thể nghĩ đến chuyện cắt bỏ cả hai vú và buồng trứng để ngừa hai loại ung thư này hữu hiệu hơn. Họ cần phải suy nghĩ và thảo luận rất kỹ lưỡng với bác sĩ điều trị hay chuyên viên về di truyền rất kỹ lưỡng trước khi có những quyết định này.
Nếu những phương pháp truy tầm này khám phá ra những thay đổi bất thường của vú, tùy theo trường hợp, các bác sĩ sẽ cho bệnh nhân thực hiện các thử nghiệm khác như siêu âm (ultrsound), MRI, hay sinh thiết (biopsy), v.v… để định bệnh.
Những việc làm nêu trên là lời khuyên cho tất cả phụ nữ thuộc các chủng tộc khác nhau. Như đã trình bày trên, phụ nữ Việt có nguy cơ mắc bệnh ung thư vú ở tuổi trẻ hơn. Tuy nhiên, cho tới nay, chưa có nghiên cứu nào xem xét vấn đề tuổi nào thích hợp nhất để bắt đầu chụp quang tuyến vú mammogram cho phụ nữ gốc Việt.
Chụp mammogram ở tuổi trước 40 có lẽ cũng không được hiệu quả lắm, vì phần lớn phụ nữ ở tuổi này có tế bào vú rất nhiều nang chứa nhiều nước, và khi chụp quang tuyến, sẽ che lấp những tế bào ung thư nếu có. Do đó, những phụ nữ trẻ tuổi cần theo dõi vú bằng phương pháp tự khám vú cũng như nhờ bác sĩ khám vú cẩn thận hơn.
(Theo ungthu.org)
