Ung thư vú đâu phải luôn luôn đại diện bởi màu hồng. Đó là thông điệp của một loạt các bộ hình ảnh ấn tượng về tạo hình khuôn mặt và các vết sẹo của những người đàn ông mắc ung thư vú. Các bức hình được thực hiện bởi nhiếp ảnh gia thời trang New York – David Jay và là một phần trong “Dư án Vết sẹo” đang được triển khai của ông, một bộ ảnh mà hầu hết gồm ảnh chân dung trắng-đen thể hiện sự tàn phá của căn bệnh.
Phần lớn các hình ảnh trong dự án nói về những người phụ nữ trẻ để lộ ngực trần với những vết sẹo ngay trên vùng vú của họ trước đây. Những bức hình không những tuyệt đẹp mà còn gây sốc với người xem sẽ được trưng bày trong một triển lãm du lịch tổ chức vào tháng ba ở Toronto.
Nhưng hầu hết những du khách đến với “Dự án Vết sẹo” tìm xem các bức ảnh trên mạng Internet – nơi chúng được xem bởi hàng triệu lượt người. Một trong số đó là Oliver Bogler, một nhà sinh học ung bướu ở Houston, ông đã bị chuẩn đoán mắc ung thư vú cách đây 18 tháng sau khi nhận thấy một khối u ở ngực của mình.
Michael Dale, 66 tuổi, phát hiện ra một cục u cỡ bằng hạt đậu ở ngực khi ông 62 tuổi. Cả hai người bà của Michael đều mắc ung thư vú.
Cũng như ngực của người phụ nữ, các tế bào ống dẫn sữa ở ngực nam giới có thể xuất hiện các biến chứng ung thư gây ra bởi các hormones, làm ảnh hưởng đến sự phát triển của tế bào. Vẫn chưa có lời giải thích rõ ràng tại sao một số nam giới mắc ung thư vú trong khi đại đa số thì không. Nhưng những yếu tố có nguy cơ cao bao gồm như tiền sử gia đình mắc ung thư vú, di truyền gen đột biến, tiếp xúc với bức xạ, một số ngành nghề đòi hỏi tiếp xúc với các loại hóa chất hoặc ở nhiệt độ cao, bệnh béo phì, bệnh gan, chứng nghiện rượu hoặc một số phương pháp điều trị ung thư khác.
Tất cả các yếu tố nêu trên đều có ảnh hưởng đến nồng độ hormones trong cơ thể nam giới và có tiềm năng kích thích ung thư vú. Tuy nhiên, người ta cũng khẳng định rằng rất nhiều nam giới mắc ung thư vú không hề có các dấu hiệu nguyên nhân như trên.
Dấu hiệu đầu tiên Joe Clark 60 tuổi nhận ra ông mắc ung thư vú chỉ là một vài chấm máu nhỏ xuất hiện trên ga trải giường. Một năm sau phẫu thuật cắt toàn bộ vú trái và 12 tuần hóa trị liệu, Joe đã được chữa khỏi hoàn toàn.
Chưa tới 1% bệnh nhân bị chuẩn đoán ung thư vú là nam giới. Nhưng điều này chỉ là sự an ủi nhẹ cho khoảng 2,400 bệnh nhân nam phát hiện mắc ung thư vú mỗi năm. Theo tiến sĩ Bogler, 47 tuổi, việc chuẩn đoán ông mắc ung thư vú thực sự gây sốc bởi vì mới trước đấy 5 năm, vợ của ông cũng đã bị phát hiện mắc ung thư vú.
“Tôi đã rất vất vả để đối mặt với sự trùng hợp to lớn này”. Tiến sĩ Bogler chia sẻ thêm: “Cả hai chúng tôi đều bị chuẩn đoán ung thư vú ở tuổi 46. Điều này dường như quá hiếm gặp. Tôi cũng không tài nào tưởng tượng nổi cuộc đối thoại với cô ấy có thể là ’Em yêu, anh nghĩ là anh bị căn bệnh mà em từng trải qua. ”
Brett Miler, 27 tuổi, phát hiện một khối u ở ngực trong suốt 7 năm. Bác sĩ kết luận rằng đó chỉ là một bướu canxi lành và sẽ tự tiêu. Nhưng khi anh 24 tuổi, anh nhận chẩn đoán chính xác, khối bướu đó là ung thư.
Cũng giống như bao nhiêu bệnh nhân ung thư vú khác, tiến sĩ Bogler dành nhiều thời gian nghiên cứu trên mạng với hy vọng hiểu thêm về căn bệnh của mình. Rồi một ngày ông tình cờ bắt gặp “Dự án Vết sẹo” và liên lạc với Jay khiến nhiếp ảnh gia này cân nhắc về việc đưa thêm cả hình ảnh người nam giới vào trong bộ ảnh. Cuối cùng thì “Dự án vết sẹo đàn ông” đã được thực hiện.
Trong ảnh là tiến sĩ Bogler ở bên cạnh chiếc máy xạ trị với lồng ngực bị đánh dấu, nhằm hướng dẫn những khu vực cần điều trị bằng tia xạ.
Oliver Bogler, 47 tuổi nhà nghiên cứu ung thư làm việc tại Trung tâm ung thư MD Anderson ở Houston. Vợ ông, bà Irene, cũng mắc ung thư vú
Những bức hình của các bệnh nhân nam mắc ung thư vú được cho là ít nghiệt ngã hơn so với các tấm ảnh của nữ giới. Một lý do cho điều này có thể là người ta ít thấy ngạc nhiên khi nhìn đàn ông cởi trần và việc mất vú hay núm vú ở nam cũng không gây chú ý ngay lập tức. Nhưng những bức chân dung về những người đàn ông này vẫn có sức ám ảnh và thể hiện một cách tinh tế sự hủy hoại về mặt tinh thần của ung thư.
Tương tự như vậy, những tấm hình cũng nói lên cả sức mạnh lẫn sự nhạy cảm dễ tổn thương của những người mắc ung thư vú bất kể giới tính.
Richard Rogers nhận chẩn đoán mắc ung thư vú ở tuổi 55, một năm sau khi mắc ung thư tuyến giáp. Ông được phát hiện mang gen gây ung thư vú BRCA2, loại gen gây nguy cơ ung thư vú rất cao.
Một trong những bệnh nhân tham gia dự án, William Becker (từ thành phố Bridgeport, bang Connecticut, Mỹ) cho biết ông muốn được làm mẫu chụp hình nhằm nâng cao nhận thức của nam giới, những người có thể coi thường một khối u mà không nhận ra nó có thể là ung thư vú.
“Tôi đã phải đối mặt với rất nhiều vấn đề về sức khỏe mà vốn có thể được phòng tránh nếu như tôi làm điều gì đó sớm hơn với khối u mà tôi đã nhận thấy trên ngực của mình”. Becker cũng chia sẻ thêm: “Không một người đàn ông nào nên trải qua những gì tôi đã phải chịu đựng.”
Ở độ tuổi 43, William Becker nhận chẩn đoán ung thư vú giai đoạn 3. Hai năm sau, ung thư của anh đã di căn và ở giai đoạn 4
Becker bày tỏ rằng ông cảm thấy tấm ảnh nắm bắt và truyền tải được những trải nghiệm của bản thân ông tốt hơn so với những gì ngôn từ có thể làm.
“Bức hình thực sự rất ấn tượng”, ông nói, “Nó mang đến bạn một cảm giác sợ hãi bởi hình ảnh người đàn ông với một vết sẹo trên ngực và những vết bỏng quanh đó do quá trình xạ trị – một kiểu hình ảnh gây tâm lý ‘đừng để điều này xảy ra với tôi’.”
Tiến sĩ Bogler đã làm việc với nhiếp ảnh gia Jay để đưa thêm những người đàn ông vào trong Dự án Vết sẹo bởi vì ông cho rằng cần có nhiều nhận thức hơn nữa về những trải nghiệm của nam giới với căn bệnh này. Ông cũng tin rằng nhiều nghiên cứu về ung thư vú ở nam giới có thể mở ra hiểu biết mới về căn bệnh này cho cả nam lẫn nữ.
Bob Devito, 51 tuổi, nhận chẩn đoán mắc ung thư vú hồi tháng 5/2013. Một tháng sau đó, ông trải qua phẫu thuật cắt toàn bộ vú trái.
Tiến sĩ Bogler bổ sung thêm rằng trong khi ung thư buồng trứng, tử cung, tuyến tiền liệt và tinh hoàn vốn đã phân biệt cụ thể về giới, ung thư vú không hề có sự phân biệt giới tính, cũng tương tự như ung thư phổi hay ung thư đại trạng vậy.
“Tôi đã rất ngạc nhiên khi hiểu ra nhận thức về căn bệnh này với nam giới ít ỏi như thế nào”. Ông cho hay: “Ung thư vú thiên nhiều về phụ nữ nhưng nó không phải là bệnh chỉ ở nữ giới.”
Khi điền vào mẫu giấy ở phòng khám của bác sĩ, tiến sĩ Bogler nhận ra có rất nhiều câu hỏi nhằm cho phụ nữ.
“Tôi đang sống trong một thế với rất nhiều màu hồng”. Ông cho biết “Tôi không phàn nàn về điều này. Tôi cũng không phiền lòng khi bỏ qua phần ‘Bạn có mang thai không?’ trong mẫu khám sức khỏe. Nhưng tôi nhận ra đại đa số mọi người thậm chí còn không biết có nam giới mắc ung thư vú.”
Thao Duyen Pham Le dịch từ http://well.blogs.nytimes.com
BCNV 3/2014
BCNV cố gắng hết sức trong khả năng có thể để cung cấp những thông tin đáng tin cậy nhất cho những người Việt Nam không may mắc ung thư vú.
Tuy nhiên BCNV không thể đảm bảo hay chịu trách nhiệm hay nghĩa vụ pháp lý về tính cập nhật hay hoàn chỉnh của những thông tin này, cũng như không chịu trách nhiệm về các mất mát, tổn thương nếu có khi sử dụng thông tin trong bài viết. Tuy vậy, BCNV chào đón và trân trọng mọi góp ý mang tính xây dựng từ chuyên gia, bác sĩ, người bệnh và những người có quan tâm để bài viết chuẩn mực và có giá trị khoa học để phục vụ tốt hơn nữa cho phụ nữ mắc ung thư vú, những người bị ảnh hưởng liên quan và nâng cao nhận thức cho cộng đồng.
Chúng tôi luôn khuyến nghị người bệnh trao đổi với bác sĩ chuyên khoa về các quyết định trong quá trình điều trị của mình.
